Να συναντήσω τί; ένα πιλοτικό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα. Άλλη μια φορά πολιτικά ευχολόγια. Ας δούμε μια προς μια τις παραγράφους της πρότασης…

 των Βαγγέλη Σημανδράκου & Δρ. Λευτέρη Τοπάλογλου.

Το πρόβλημα της αστυφιλίας τυραννά τις επαρχιακές κοινωνίες, δεκαετίες τώρα, λόγω εγκατάλειψης των δομών που τις υποστήριζαν και του μοντέλου ανάπτυξης που επιλέχθηκε από τους εθνικούς σωτήρες μας. Η ανεργία των νέων είναι και αυτή υπαρκτή. Εάν επιχειρήσουμε μια ανάλυση στα παραπάνω μάλλον θα απομακρυνθούμε από το θέμα μας. Η πρόκληση με την εισαγωγική συμπερασματική πρόταση της θέτει σε έναν ορθό δρόμο την συζήτηση. Η διαφωνία είναι στον ορισμό του αντικειμένου, δεν είναι η ελληνική γεωργία ή η γεωργική εκμετάλλευση αλλά η ελληνική ύπαιθρος η αναζωογόνηση του πρωτογενή τομέα και η σύνδεση των στόχων του και των δράσεων του με τους άλλους δυο τομείς (δευτερογενή, τριτογενή).  Η έννοια του «επιχειρηματία αγρότη» δεν έχει φωτισθεί ούτε αναλυθεί στην ομάδα στόχο του κοινού που απευθύνεστε. Αποτελεί μια ιδέα που έρχεται από πάνω με διφορούμενες ερμηνείες και πρακτικές μεταξύ βορρά και νότου στην Ε.Ε.(Ευρωπαική Ένωση). Ελκυστικό το γεωργικό επάγγελμα; Αυτό είναι επιθυμία ή αποτελεί προϊόν μελέτης και έρευνας διότι θέτοντας την ερώτηση αυτή στις νεώτερες ηλικίες μάλλον άλλη εντύπωση αποκομίζουμε. 

Η ιδέα, πράγματι η Π.Ε. Γρεβενών παρέχει ένα πεδίο που θα μπορούσε να λάβει χώρα ένα τέτοιο πιλοτικό πρόγραμμα για του λόγους που περιγράφετε και επιπλέον διότι η λειτουργία της Εγνατίας Οδού άρει την χρόνια απομόνωση της περιοχής παρέχοντας πρόσβαση σε γειτονικές αγορές.

Στους στόχους έχουμε τον κεντρικό, τον βασικό και τον απώτερο που έχουν ξανατεθεί ως έχουν ή σε παραλλαγές σε διάφορες μορφές μέσα από διάφορα προγράμματα του παρελθόντος. Αυτό που λείπει από τα προηγούμενα προγράμματα είναι η αξιολόγησή τους και η ανατροφοδότηση του μοντέλου (βασικές αρχές της επιστήμης της διαχείρισης – managment), ώστε να αρθούν τα κακώς κείμενα και εμπόδια του παρελθόντος. Εδώ είναι το κύριο πρόβλημα της κεντρικής διοίκησης. Τα όποια προγράμματα ποτέ δεν είχαν ανάδραση, επεξεργασία αποτελεσμάτων εμμονή στην επίτευξη στόχων.

Έτερο πρόβλημα η οργάνωση και η ανάλυση των στοιχείων πριν τον σχεδιασμό των προγραμμάτων. Υποτίθεται ότι υπάρχουν και λειτουργούν διάφορα συστήματα γεωγραφικών πληροφοριών στις διάφορες εμπλεκόμενες υπηρεσίες μα σε καμία δεν παράγουν έργο. Πριν λοιπόν από την «..κριτική ανάλυση της υπάρχουσας κατάστασης, συγκεκριμένη στοχοθεσία καθώς και αναλυτικό οδικό χάρτη ενεργειών και πρωτοβουλιών που θα πρέπει να αναληφθούν..» καλό θα ήταν να είχατε ερωτήσει ένα τέτοιο σύστημα που και τι θα εγκατασταθεί. Αλήθεια πώς καταλήγετε στην δυναμικότητα και καταλληλότητα της κάθε περιοχής που θα θέλατε να επέμβετε χωρίς την ανάπτυξη και λήψη απαντήσεων σε ερωτήματα όπως που είναι οι κατάλληλες περιοχές για την Χ καλλιέργεια η δραστηριότητα; Εάν λοιπόν δεν συγκεντρώσετε σε ένα σύστημα όλα τα δεδομένα όπως χάρτες (τοπογραφικοί, γεωλογικοί κλπ) όρια, περιοχές καταλληλότητας ή αποκλεισμού,  καλλιέργειες (είδος, έκταση, απόδοση), δάση, λιβάδια κλπ και δεν τεθούν ερωτήματα, ο σχεδιασμός θα είναι πάλι θεωρητικός και θα ικανοποιεί απλά τα πρότυπα που τίθενται άνωθεν αδιαφορώντας για την εφαρμογή στο πραγματικό πεδίο. Η πείρα της διαχείρισης των μέχρι τώρα ευρωπαϊκών προγραμμάτων δείχνει ότι πολύ μελάνι και υποσχέσεις ρέουν πριν την υλοποίηση τους μα πενιχρά αυτά που απομένουν με το πέρας αυτών για να μην μιλήσουμε σε βάθος χρόνου (π.χ. από τα ενοικιαζόμενα του Leader I πόσα αλήθεια λειτουργούν σήμερα;). 

Σύνδεση της γνώσης με την εφαρμογή αποτελεί πάγιο και διαρκές ζητούμενο για την ελληνική κοινωνία. Θα υπάρξει συνδυασμός των δραστηριοτήτων των όμορων εκπαιδευτικών και ερευνητικών κέντρων με τους στόχους ή απλά θα στηθεί πάλι ένα Ελντοράντο που κάποιοι θα λαμβάνουν το 12% για τον σχεδιασμό και την υλοποίηση της γραφειοκρατίας ως ειδικοί και θα εγκαταλειφθούν μετά οι όποιοι δικαιούχοι να βγάλουν τα κάστανα από την φωτιά. Θα αφήσετε έρμαια τους όποιους ενδιαφερόμενους στην παραπληροφόρηση των διάφορων ειδικών που περιφέρονται στην ύπαιθρο τάζοντας λαγούς με πετραχήλια για νέες αποδοτικές καλλιέργειες ή θα προτείνετε ένα πλήρες και ολοκληρωμένο μοντέλο βασιζόμενο σε ρεαλιστικά δεδομένα; Θα υπάρξει επιτέλους εφαρμογή της γεωργίας ακριβείας ή άλλων σύγχρονων πεδίων στην περιοχή, εφαρμογή και ίδρυση κτηνοτροφικών ζωνών κλπ;

Καλείτε λοιπόν ανθρώπους (αστικού περιβάλλοντος) που σε μεγάλο ποσοστό δεν έχουν προηγούμενη εμπειρία καλλιεργειών ή εκτροφών να αποφασίσουν να ασχοληθούν με έναν επίπονο και απρόβλεπτο τομέα όπως αυτός των αγροτικών δραστηριοτήτων. Εάν εσείς δεν έχετε έτοιμο ένα πλάνο που θα παρουσιάζει ποιές περιοχές μπορούν να αποδώσουν τί με τι κόστος και ρίσκο καθώς και τον τρόπο και τιμή της διάθεσης του προϊόντος πως περιμένετε να φτάσει σε αυτήν την απόφαση ένα νεαρό άτομο, απλά ως ένας σύγχρονος Δον Κιχώτης; Με λίγα λόγια αν επιθυμείτε απλά να διαχειριστείτε κάποια ευρωπαϊκά κονδύλια για προώθηση ημετέρων και δημιουργία εντυπώσεων την συνταγή την ξέρετε. Αν επιθυμείτε το διαφορετικό και μακρόπνοο πρέπει να δράσετε ανάλογα εγκαταλείποντας την άνω συνταγή

Άλλη μια φορά θα ζήσουμε το έργο του σωτήρα ή θα βρούμε ανθρώπους με όραμα, γνώση και συνέχεια;

 

 

Κουπτσίδης Λεωνίδας